Wat zegt onze opleider

Of het gaat om een officiële tocht of dat je een dag voor het evenement de Elfstedentocht zelf gaat rijden, lang achter elkaar schaatsen op natuurijs vraagt om een plan.

Graag wil ik hier een paar adviezen met jullie delen en zal ik de redenen er zoveel mogelijk bij geven. Ik geef deze adviezen voor iedereen die de tochten uit wil rijden en er van wil genieten. Het is voor deze groep uiteindelijk niet belangrijk of je er een (half) uur langer over doet.

Kleding: Niet te weinig, niet te veel natuurlijk maar in principe onder je schaatsbroek een lange thermobroek met windstopper.

Eventueel extra een thermo-onderbroek tot op de knieën. Bovenkleding een winddicht ademend jack (Duojack voldoet prima) met daaronder een aantal lagen thermokleding,(dun thermoshirt onder en daarboven dunne fleece shirts). Hoeveel en hoe dik is afhankelijk van de koude en de hoeveelheid inspanning/warmte die je levert. Een muts met een col die je voor je gezicht kunt trekken of als alternatief een bivakmuts. Dikke handschoenen die gemakkelijk aan en uit gaan of thermohandschoenen onder wat grotere.

Schaatsen: De schaatsen die je voor op de baan gebruikt kunnen natuurlijk ook op natuurijs, maar…

De (wannabee)wedstrijdrijders gebruiken hun naar de voet gevormde schaatsschoenen met ijzers waar de punt extra schuin is af geslepen. Voor alle anderen zijn er

1. – de schaatsen waar ze wekelijks op rijden op de ijsbaan of

2. – speciaal voor natuurijs aangeschafte exemplaren. Voordelen daarvan zijn; beter over hobbels/door scheuren, comfortabel bij een dag schaatsen, je ijsbaan schaatsen blijven heel. Het meest gebruikt hiervoor zijn de zogeheten Salomon schaatsen. Heerlijk voor natuurijs en je houdt warme voeten, minder prettig op de ijsbaan bij hoge snelheden.

Je hebt inmiddels behoorlijk wat keuze in schoenen en onderstellen. Ze variëren van bijna langlauf-exemplaren met hele lange ijzers tot de Wiperboards van M&M die gemaakt zijn van hoogwaardig staal en een geïntegreerd klapmechanisme. De keuze is niet heel moeilijk want de verschillen zijn minder groot dan bij wedstrijdschaatsen.  Op de baan kun je ze vaak testen via de schaatswinkel en dan merk je direct welke schoenen en welk onderstel past bij wat jouw doel en vaardigheid.

Extra bescherming: Natuurlijk hoesjes om je schaatsen en daar eventueel bubbeltjes plastic onder als je snel koude voeten krijgt.

Scheenbescherming als je in groepjes kunt of wilt rijden. Bescherming op je knieën (stevig schuim) omdat je daar meestal op valt.

Een skibril of goede (beschermende) sportbril tegen bevroren ogen, die je kunt dragen met zon en met bewolking/duisternis. Watervrije vaseline op je gezicht tegen het bevriezen van je huid.

Aan te raden is ook het dragen van een helm (muts).

Een val op het hoofd kan vervelend letsel betekenen en voor lange tochten op natuurijs is het dragen van een helm aan te raden. Een speciale schaats helmmuts kan, maar ook een skihelm of een fietshelm over een muts heen.

Eten en drinken: Neem voldoende mee en daarnaast geld om extra te kopen. In een lichte prettig dragende rug/heup zakje. Bedenk wat prettig en handig is. Voor de een zijn dat mueslirepen voor de andere broodjes hagelslag(als je het maar gemakkelijk naar binnen krijgt). Water kan bevriezen en is zwaar. Koop waar je kunt iets om te drinken en neem steeds een vol flesje met je mee.

Tactiek/tochtplan: Ga er van af het begin van uit dat je lang moet schaatsen. Een Elfstedentocht duurt 10 tot 12 uur. Te snel beginnen kost je aan het einde heel veel energie en tijd. Begin dus in een tempo waarvan je weet dat je dat de hele dag vol kan houden (velen stranden in of voor Franeker omdat ze te snel begonnen zijn en daar de koek op is). Vooral als je in een groepje rijdt, wil iedereen in het begin niet voor elkaar onderdoen. Begin snel (zeker al in het eerste uur) met eten en drinken en houdt dat de hele tocht vol.

Uitrusten: Dat doe je het liefste door rechtop rustig door te schaatsen. Je koelt dan niet te veel af en al rustend/etend/drinkend leg je toch weer een paar kilometer af. Zo haal je een beter gemiddelde en blijf je een stuk fitter dan hard te schaatsen en steeds te stoppen (waarbij je eerst erg zweet en dan snel afkoelt).

Extra: Natuurlijk neem je je beschermers mee. Je weet niet of overal tapijt ligt als je moet klunen. Meer tips zijn natuurlijk welkom.

Groet, Mark